Οι ξεχασμένες συνδέσεις που ποτέ δε λαμβάνουμε υπόψιν. Το μεταξύ. Η αλληλεπίδραση. Η κυκλική σχέση. Δεν αντιστέκομαι συνήθως στην αιτιοκρατία. Μα οι δεσμοί δεν είναι μέρος αυτής; Απλά οι δεσμοί χαλάνε την εξίσωση, το λιγότερο την περιπλέκουν, ώστε τα αποτελέσματα είναι αδύνατον να προβλεφθούν. Μα είτε λαμβάνουμε υπόψιν τις συνδέσεις είτε επιλέγουμε να τις παραβλέπουμε, θα δημιουργούν το τυπικό και το τυχαίο σφάλμα που προσπαθούμε να ελέγξουμε, θα αποτελούν εμπόδιο στην πρόβλεψη των αποτελεσμάτων. Αλλά και στην εξήγησή τους.
Αν το Α δεν προκάλεσε το Β, τότε τι; Τι το προκάλεσε;! Προτιμάμε να επιμένουμε ότι το προκάλεσε το Α. Ή εφευρίσκουμε ένα Γ και το πρόβλημα λύνεται.
Άλλωστε και το νερό και το οξυζενέ, δημιουργούνται και τα δύο απο υδρογόνο και οξυγόνο. Τι είναι όμως αυτό που τα κάνει να διαφέρουν;
Λολίτα Ζωγράφου
